2 kez denetimli serbestlik uyuşturucu konusu, internet ortamında sıklıkla araştırılmakta ve uyuşturucu veya uyarıcı maddelerinin kullanmak için satın alınması, kabul edilmesi, bulundurulması ya da kullanılması hallerinde, hangi şartlarda denetimli serbestlik konularından yararlanılabileceği merak edilmektedir. Öyleyse konuya ilişkin merak edilenleri başlıklar halinde kapsamlı bir şekilde inceleyelim. Öncesinde belirtmek isteriz ki uyuşturucudan 2 kez denetimli serbestlik konusunda profesyonel hukuki destek almak için ceza avukatı ile görüşmeniz faydalı olacaktır.
Uyuşturucu Madde Kullanma Suçu
Uyuşturucu madde kullanma suçu, Türk Ceza Kanunu‘nun 191. maddesinde düzenlenmiştir. Madde metni şu şekildedir:
| Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak Madde 191 (1) Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Bu suçtan dolayı başlatılan soruşturmada şüpheli hakkında 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 171 inci maddesindeki şartlar aranmaksızın, beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilir. Cumhuriyet savcısı, bu durumda şüpheliyi, erteleme süresi zarfında kendisine yüklenen yükümlülüklere uygun davranmadığı veya yasakları ihlal ettiği takdirde kendisi bakımından ortaya çıkabilecek sonuçlar konusunda uyarır. Erteleme kararı kolluk birimlerine de bildirilir. (3) Erteleme süresi zarfında şüpheli hakkında asgari bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanır. Bu süre denetimli serbestlik müdürlüğünün teklifi üzerine veya resen Cumhuriyet savcısının kararı ile altışar aylık sürelerle en fazla iki yıl daha uzatılabilir. Hakkında denetimli serbestlik tedbiri verilen kişi, gerek görülmesi hâlinde denetimli serbestlik süresi içinde tedaviye tabi tutulabilir. Cumhuriyet savcısı, erteleme süresi zarfında uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanıp kullanmadığını tespit etmek için yılda en az iki defa şüphelinin ilgili kuruma sevkine karar verir. (4) Kişinin, erteleme süresi zarfında; a) Kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi, b) Tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması, c) Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması, hâlinde, hakkında kamu davası açılır. (5) Erteleme süresi zarfında kişinin kullanmak için tekrar uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması, dördüncü fıkra uyarınca ihlal nedeni sayılır ve ayrı bir soruşturma ve kovuşturma konusu yapılmaz. (6) Dördüncü fıkraya göre kamu davasının açılmasından sonra, birinci fıkrada tanımlanan suçun tekrar işlendiği iddiasıyla açılan soruşturmalarda ikinci fıkra uyarınca kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilemez. (7) Şüpheli erteleme süresi zarfında dördüncü fıkrada belirtilen yükümlülüklere aykırı davranmadığı ve yasakları ihlal etmediği takdirde, hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir. (8) Bu Kanunun; a) 188 inci maddesinde tanımlanan uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti, b) 190 ıncı maddesinde tanımlanan uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma, suçundan dolayı yapılan kovuşturma evresinde, suçun münhasıran bu madde kapsamına girdiğinin anlaşılması hâlinde, sanık hakkında bu madde hükümleri çerçevesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilir. (9) Bu maddede aksine düzenleme bulunmayan hâllerde, Ceza Muhakemesi Kanununun kamu davasının açılmasının ertelenmesine ilişkin 171 inci maddesi veya hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin 231 inci maddesi hükümleri uygulanır. (10) Birinci fıkradaki fiillerin; okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askerî ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen sınırlarına iki yüz metreden yakın mesafe içindeki umumi veya umuma açık yerlerde işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında artırılır. |
Bu kanun maddesinde düzenlenen suçun konusunu uyuşturucu veya uyarıcı maddeler oluşturmaktadır. Uyuşturucu veya uyarıcı madde olmayan; ancak üretimi resmi makamların iznine veya satışı doktor reçetesine bağlı olan ve uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi doğuran maddeler, bu suçun konusunu oluşturmaz. Yani reçeteli ilaçların kullanımı bu suç kapsamında değildir.
Bu suçun oluşabilmesi için uyuşturucu veya uyarıcı maddeyi satın alma, kabul etme veya bulundurma eylemlerinin kullanmak için yapılması gerekir. Sanığın kullandığı maddenin ele geçirilerek uyuşturucu veya uyarıcı madde niteliğinde olduğunun tespit edilmesi gerekir. Sanığın kullandığı madde ele geçirilememiş ise, kan, idrar veya saç numuneleri üzerinde yapılacak analiz ile uyuşturucu veya uyarıcı maddenin tespit edilebilmesi mümkündür. Failin, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullandığını kabul etmesi, suçun oluşması için tek başına yeterli değildir.
Uyuşturucu kullanma suçu, kasten işlenebilen bir suçtur, taksirle işlenmesi mümkün değildir. Kişinin uyuşturucu veya uyarıcı maddeyi satın alması, kabul etmesi veya bulundurması şeklindeki seçimlik hareketleri kullanma amacıyla gerçekleşmiş olmalıdır. Satın alınma, kabul edilme veya bulundurma eylemlerinin kullanma amacı ile mi yoksa başka bir amaçla mı yapıldığının tespit edilmesi gerekir.
Müşteri arama, alıcı rolündeki sivil polise uyuşturucu veya uyarıcı madde teklifinde bulunma, internet veya sosyal medya üzerinden reklam verme, numune gösterme, pazarlık yapma şeklindeki hareketler amacın kullanmak dışında olduğunu gösterir.
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin çok sayıda küçük paketler halinde ele geçirilmesi, yanında maddenin bulaştığı tartı aletinin ele geçirilmesi, çok sayıda paketleme malzemesinin ele geçirilmesi, presleme veya tablet haline getiren alet ve malzemelerin ele geçirilmesi gibi göstergeler, kullanım dışında bir amacı işaret eder.
Miktar olarak kişisel kullanım sınırlarında olsa bile, uyuşturucunun kahvehane, bar, bilardo salonu, internet kafe veya okul kantinini işleten kişinin çekmecesinde ele geçirilmesi, failin eğlence merkezi veya restoran gibi kalabalık ortamlarda, park ve gezi yerleri, üniversite kampüsleri veya okul önünde uyuşturucu maddeyle yakalanması hallerinde, amacın kullanım olmadığı değerlendirilir.
Tek başına ölçüt olmamakla birlikte, ele geçirilen uyuşturucu maddenin miktarı, satın alma, kabul etme veya bulundurma maksatlarının kişisel kullanım mı yoksa satmak amacı mı taşıdığı yönünde ipucu vermektedir.
İlk Kez Uyuşturucudan Yakalanmak Cezası
TCK madde 191/1’e göre, kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran ya da kullanan kişinin, yani ilk kez uyuşturucudan yakalanmanın cezası, 2 yıldan 5 yıla kadar hapistir. Bu suçtan dolayı başlatılan soruşturmada, şüpheli hakkında beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesi suretiyle denetimli serbestlik verilir. 5 yıllık denetimli serbestlik neticesinde de kovuşturmaya yer olmadığına karar verilerek dosyanın kapanması sağlanır.
2 Kez Denetimli Serbestlik Uyuşturucu
2 kez denetimli serbestlik uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanma suçunda mümkün mü? Uyuşturucu madde kullanımına ilişkin suçlarda şu hususlara dikkat edilir.
Öncelikle, şüpheli hakkında aynı suçtan dolayı başka bir soruşturma olup olmadığı araştırılmalıdır. Başka bir soruşturma varsa, şüphelinin bu suçu, önceki soruşturmaya konu olan suç nedeniyle verilen kamu davasının açılmasının ertelenmesi süresi olan 5 yıllık zarfında işleyip işlemediğine bakılmalıdır.
Şüpheli hakkında başka bir soruşturma yoksa veya şüpheli, bu suçu daha önce işlediği suçtan dolayı verilen erteleme süresi zarfında işlemiş değilse, 5 yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilir. Yani kamu davasının ertelenmesi, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanımı suçunun ilk kez gerçekleşmesi veya daha önce işlenen suç dolayısıyla verilen denetimli serbestlik süresi geçtikten sonra işlenmişse mümkün olabilmektedir.
Ancak şüpheli, daha önce işlediği suçtan dolayı verilen erteleme süresi içinde bu suçu işlemiş ise, kovuşturmaya yer olmadığına karar verilir ve ihlal durumu daha önce işlenen suçla ilgili soruşturma dosyasına bildirilir.
