İlamların İcrası

İlamların icrası konusunu, mahkeme kararındaki hüküm sonucu bölümü oluşturur. Bir ilam, ancak söz konusu ilamın taraflarını bağlar. İlamların icrasında hüküm sonucunun aynen infazı zorunludur. İnfaz edilecek nitelikte olmayan bir ilam, hükmü veren mahkeme tarafından düzeltilmediği sürece ilamın icrası mümkün değildir.

İlam nedeniyle kendisine bir edim yüklenen taraf, o ilamdan sorumlu olur. İlam borçlusu ölmüşse, mirasçıları ilamdaki borçtan sorumlu olur. Konuyla ilgili olarak icra avukatı ile görüşmeniz sizler için faydalı olacaktır.

Konusu Para ve Teminat Verilmesi Olan İlamların İcrası

Para borcuna veya teminat verilmesine ilişkin ilam, alacaklı tarafından icra dairesine verilir ve icra dairesi borçluya icra emri gönderir. Yabancı para alacağının Türk lirası karşılığının icra emrinde gösterilmesi gerekir. İcra emrinde faiz oranı ile başlangıç ve bitiş tarihinin gösterilmemesi icra emrinin iptalini gerektirmez. Faiz başlangıç tarihi ve oranı, takibin dayanağı olan ilamda gösterilmiştir.

İlamlı takipte, borçlu 7 gün içinde borcunu öderse takip sona erer. Borcu ödemez ve icranın geri bırakılması kararı getirmezse takibe devam edilir. Borçlu iflasa tabi kişilerdense alacaklı, alacaklı borçlunun iflasını veya mallarının haczini isteyebilir. İlamlı icra emrinin yerine getirilmemesi, doğrudan iflas nedenidir. Borçlu iflasa tabi kişilerdense alacaklı doğrudan iflas talebiyle asliye ticaret mahkemesine başvurabilir.

Takip dayanağı ilamda faize hükmedilmemişse, kesinleşmeden icra edilemeyen ilamlar hariç, karar tarihinden itibaren faiz istenebilir. Faize hükmedilmiş ancak başlangıç tarihi ve oranı belirtilmemişse yine karar tarihinden itibaren yasal faiz istenebilir.

İlamın Bölünerek İcrası

Kural olarak ilamlar bölünerek takibe konulamaz. İlam bir bütündür, geçerli ve yasal bir gerekçe olmaksızın alacaklının ilamı bölerek ayrı takiplere konu etmesi dürüstlük kuralıyla bağdaşmaz. Yargıtay‘a göre, alacaklı tarafından kanundaki boşluktan yararlanmak suretiyle ayrı takip başlatarak sebepsiz zenginleşmeye neden olacak şekilde fazladan vekalet ücreti istenilmesi, hakkın kötüye kullanılmasıdır ve bu durum hukuk düzeni tarafından korunmaz.

Nafakaya ilişkin İlamların İcrası

Nafaka alacaklısı, Türkiye’nin herhangi bir icra dairesinden takip başlatabilir. Ara kararla verilen tedbir nafakası, hükmün kesinleşmesine kadar ilam niteliğinde sayılmaz. Bu yüzden tedbir nafakası, ilamlı takibe konulamaz; ancak genel haciz yoluyla ilamsız takibe konabilir.

Çocuk için hükmedilen nafakada borçlunun nafaka ödemekle sorumlu tutulması için çocuğun alacaklı yanında bulunması gerekir.

Tedbir nafakası boşanma kararının kesinleşmesiyle sona erer, sonrasında ise iştirak nafakası işlemeye başlar. İştirak nafakasının alacaklısı, müşterek çocuk değil velayet kendisine verilen eştir. Anne ve babanın bakım borcu, çocuğun ergin olmasına kadar devam eder, bu tarihte iştirak nafakası da son bulur.

Para ve Teminattan Başka Borçlar Hakkındaki İlamların İcrası

Para ve teminat dışındaki borçlar hakkındaki ilamlarda, borçlu icra emrini yerine getirebilir veya icranın geri bırakılması kararı getirebilir. İcra emri, borçlu tarafından süresi içinde yerine getirilirse, takip son bulur. Aksi halde icra emrinin gereği zorla yerine getirilir.

İlamlı icranın konusu paraya çevrilebilecek bir şey ise alacak para olarak tahsil edilir.

Taşınır Teslimine İlişkin İlamın İcrası

Taşınır teslimine ilişkin ilamlı icrada, icra müdürü örnek 2 nolu icra emrini borçluya tebliğ eder ve 7 gün içinde o şeyin teslimini emreder. İcra emrinde icranın geri bırakılması kararı getirilmedikçe cebri icraya devam edileceği borçluya ihtar edilir.

İcra emrini alan borçlu, 7 gün içinde taşınırı teslim etmez ve icranın geri bırakılması kararı getirmezse ilamda teslimine hükmolunan malın onun elinde olup olmadığına bakılarak işlem yapılır.

• Mal borçlunun elindeyse, icra dairesi tarafından zorla alınarak alacaklıya teslim edilir.
• Mal borçlunun elinde değilse, zorla alınamaz. Söz konusu borç, para borcuna dönüşür. Borçlu taşınırın değerini ödemekle yükümlü olur. Taşınır malın değeri ilamda yazılıysa borçlu, taşınır malın değerini faiziyle birlikte ödemek zorundadır. Taşınır malın değeri ilamda yazılı değilse ve alacaklı ile borçlu, malın değeri üzerinde anlaşırlarsa, borçlunun anlaşılan bedeli ödemesi üzerine takip sona erer. Taraflar arasında malın değeri konusunda çekişme varsa icra müdürü, malın haciz tarihindeki rayicine göre bedelini belirler.

Taşınmazın Tahliye ve Teslimine İlişkin İlamın İcrası

Taşınmaz davalarında, davacı lehine verilen hüküm, davacının talebine gerek olmaksızın hükmün tefhimi ile birlikte özetini tapu siciline bildirir. Tapu sicil dairesi, ilgili hükmü taşınmazın siciline şerh düşer.

Tahliye ve teslimine hükmedilen taşınmaz borçlunun elindeyse, icra müdürü borçluya icra emri göndererek 7 gün içinde taşınmazı teslim etmesini emreder. Borçlu süresi içinde emri yerine getirmezse ilamın hükmü zorla icra olunur.

Taşınmaz üçüncü bir kişi tarafından, davadan sonra ancak hükümden önce, tapuya şerh edilmiş bir sözleşmeye dayanarak işgal edilmekte ise alacaklı, o kişiye karşı borçlunun sahip olduğu haklara sahip olur. Alacaklı bunu istemezse borçluya karşı tazminat davası açabilir.

Taşınmaz hakkındaki hükmün tapu siciline şerh verildikten sonra taşınmazın zilyetliğinin değişmesinin icra işlemlerine etkisi olmaz. Taşınmaz kimin elindeyse icra müdürlüğü tarafından ondan alınır ve alacaklıya teslim edilir.

Bir İşin Yapılmasına veya Yapılmamasına İlişkin İlamların İcrası

Bir işin yapılmasına ilişkin ilamlı icra takibinde icra dairesi, borçluya icra emri tebliğ eder. Şayet ilamda işin yapılması için süre verilmişse bu sürede, verilmemişse işin niteliğine göre başlama ve bitiş tarihleri saptanarak belirlenecek sürede işin yapılması emredilir.

Belirlenen sürede emir yerine getirilmezse, başkası tarafından yapılabilecek bir işse ve alacaklı da talep ederse yapılması için gereken masraf icra müdürü tarafından bilirkişiye tespit ettirilir. Bu masraf, alacaklı kabul ederse, ileride hükme gerek kalmaksızın borçludan tahsil edilmek üzere alacaklıdan alınır ve iş yaptırılır. Alacaklı kabul etmezse borçlunun masrafa yetecek miktarda malı haczedilir, paraya çevrilir ve iş yaptırılır.

Şayet ilamda hükmedilen iş yalnızca borçlu tarafından yapılabilen bir işse ve verilen sürede bu işi yapmazsa, alacaklı şikayet yoluyla borçlunun cezalandırılmasını isteyebilir. Alacaklı genel hükümlere göre zararının tazmini için dava hakkını da kullanabilir.

Bir işin yapılmamasına yönelik ilamın icrasında, borçlunun o işi yapmaması icra dairesi tarafından borçluya ihtar edilir. İhtarda, ilam hükmüne aykırı davranışın tazyik hapsiyle cezalandırılacağı yazılır.

Konu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular