Müebbet hapis infazı, Türk Ceza Kanunu’nun 48. Maddesi uyarınca verilen bir cezadır. Bu ceza, hükümlünün ömür boyunca devam eder. Müebbet hapis cezası, hükümlünün yaşamı boyunca sürer ve ömür boyu ceza anlamına gelir. Konuyla ilgili olarak hukuki destek almak için alanında uzman ceza avukatı ile görüşmeniz sizler için faydalı olacaktır.
Modern Ceza Hukuku sisteminde suç karşılığında uygulanan yaptırım olarak cezalar, hapis ve adlî para cezalarıdır. Türk Ceza Kanunu kapsamında düzenlenen hapis cezaları ise şunlardır:
- Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası.
- Müebbet hapis cezası.
- Süreli hapis cezası.
Hapis cezası, işlenen suç karşılığında mahkeme tarafından verilen kişinin hürriyetini kısıtlayıcı cezadır. Süreli hapis, Ağırlaştırılmış Müebbet hapis cezası ve müebbet hapis cezası içeren suçlar ile ilgili kovuşturma ve soruşturma aşamasında bulunan kişilerin profesyonel avukat desteği almaları oldukça önemlidir.
Müebbet Hapis ve Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezaları Süresi
Türk Ceza Kanunu madde 47 uyarınca Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası hükümlünün hayatı boyunca devam eder, kanun ve Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikte belirtilen sıkı güvenlik rejimine göre çektirilir.
Müebbet hapis cezası ise 48. Madde de düzenlenmiştir. Kanun hükmüne göre Müebbet hapis cezası, hükümlünün hayatı boyunca devam eder.
Müebbet Hapis ve Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezalarında Koşullu Salıverilme Hükümleri
Bu iki ceza türüne, koşullu salıverilme hükümleri uygulandığında ceza süreleri açısında farklılık doğmaktadır. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına koşullu salıverilme hükümleri uygulanması halinde ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası 30 yıl, Müebbet hapis cezasına uygulanması halinde ise infaz süresi 24 yıldır.
Koşullu salıverilmeden yararlanabilmek için mahkûmun kurumdaki infaz süresini iyi hâlli olarak geçirmesi gerekir.
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkûm edilmiş olanlar otuz yılını, müebbet hapis cezasına mahkûm edilmiş olanlar 24 yılını, infaz kurumunda iyi halli çektikleri takdirde, koşullu salıverilmeden yararlanabilirler.
Örgüt suçlarından dolayı mahkûmiyet halinde ise hükümlünün koşullu salıverilmeden yararlanabilmesi için otuz yılı doldurması gerekmektedir.
Müebbet Hapis ve Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezalarının Yatarı
Müebbet hapis cezası ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası hükümlünün hayatı boyunca (ömür boyunca) devam eden cezalardır. Ancak koşullu salıverilme hükümleri neticesinde ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası 30 yıl, müebbet hapis cezası ise 24 yıla tekabül etmektedir.
Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezasının İnfazı
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasından hüküm giyen hükümlü, ceza süresi boyunca tek kişilik odada barındırılır. Hükümlüye günde bir saat açık havaya çıkma ve spor yapma hakkı tanınır. Göstermiş olduğu iyi hale göre bu süre uzatılabilir ve kendisi ile aynı ünitede kalan hükümlülerle temasta bulunmasına sınırlı olarak izin verilebilir.
Hükümlüyü; eşi, altsoy ve üstsoyu, kardeşleri ve vasisi, belirlenen gün, saat ve koşullar içerisinde onbeş günlük aralıklarla ve günde bir saati geçmemek üzere ziyaret edebilirler. Hükümlü, kurum idare kurulunun uygun gördüğü hâllerde ve onbeş günde bir kez olmak üzere bu kişilere süresi on dakikayı geçmemek üzere telefon edebilir.
Hükümlü hiçbir suretle ceza infaz kurumu dışında çalıştırılamaz ve kendisine izin verilmez.
Hükümlü, kurum iç yönetmeliğinde belirtilenlerin dışında herhangi bir spor ve iyileştirme faaliyetine katılamaz.
Hükümlünün cezasının infazına, hiçbir surette ara verilemez. Hükümlü hakkında uygulanacak tüm sağlık tedbirleri, tıbbî tetkik ve zorunluluklar hariç ceza infaz kurumlarında, mümkün olmadığı takdirde tam teşekküllü Devlet ya da üniversite hastanelerinin tek kişilik ve yüksek güvenlikli mahkûm koğuşlarında uygulanır.
İnfaz Hukuku 16. Yüzyıldan bu yana cezalandırma prensibinden vazgeçip ıslah prensibine dönmüştür. Türk Ceza Hukuku uyarınca verilen hükmün amacı hükümlüyü ıslah edip tekrar topluma kazandırmaktır. Bu doğrultuda Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezasının infaz şekli ıslah prensibi gereğince uygulanmaktadır.
Birden Fazla Müebbet ve Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezaları Süresi
Birden fazla müebbet ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası mahkûmiyet söz konusu olduğunda koşullu salıverilme hali 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı kanunun 107. maddesinin 3. Fıkrasında düzenlenmiştir.
Koşullu salıverilme için infaz kurumunda geçirilmesi gereken süre bakımından, birden fazla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına veya ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile müebbet hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde otuzaltı yıldır.
Bu doğrultuda, mahkeme tarafından hükmedilen ceza, 3 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası da olsa 79 kez de ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası da olsa her iki halde de ceza infaz kurumunda iyi hal şartı sağlanması halinde 36 yıl sonunda koşullu salıverilme hükümleri uygulanabilecektir.
- Birden fazla müebbet hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde ise otuz yıldır.
- Bir ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla otuzaltı,
- Bir müebbet hapis cezası ile süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla otuz,
- Birden fazla süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla yirmisekiz, yıldır.
Av. Melek ÇİÇEK
Müebbet Hapis İnfazı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Ağırlaştırılmış Müebbet hapis cezası hükümlünün hayatı boyunca devam eden, kanun ve Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikte belirtilen sıkı güvenlik rejimine göre infazı gerçekleştirilen hapis cezası türüdür. Koşullu salıverilme hükümleri neticesinde ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası 30 yıla tekabül eder. Birden fazla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasında ise koşullu salıverilme için infaz kurumunda geçirilmesi gereken süre 36 yıldır.
Müebbet hapis cezası, hükümlünün hayatı boyunca devam eder. Koşullu salıverilme hükümleri uygulanması halinde müebbet hapis cezası 24 yıla tekabül etmektedir.
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının infazı yüksek güvenlikli bir şekilde kapalı ceza infaz kurumunda gerçekleşmektedir. İnfaza ilişkin düzenleme 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı kanunu 25. madde de yer almaktadır.
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının infazı
Madde 25- (1) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının infazı rejimine ait esaslar aşağıda gösterilmiştir:
a) Hükümlü, tek kişilik odada barındırılır.
b) Hükümlüye, günde bir saat açık havaya çıkma ve spor yapma hakkı tanınır.
c) Risk ve güvenlik gerekleri ile iyileştirme ve eğitim çalışmalarında gösterdiği gayret ve iyi hâle göre; hükümlünün, açık havaya çıkma ve spor yapma süresi uzatılabileceği gibi kendisi ile aynı ünitede kalan hükümlülerle temasta bulunmasına sınırlı olarak izin verilebilir.
d) Hükümlü, yaşadığı yerin olanak verdiği ve idare kurulunun uygun göreceği bir sanat veya meslek etkinliğini yürütebilir.
e) Hükümlü, kurum idare kurulunun uygun gördüğü hâllerde ve onbeş günde bir kez olmak üzere (f) bendinde gösterilen kişilere, süresi on dakikayı geçmemek üzere telefon edebilir.
f) Hükümlüyü; eşi, altsoy ve üstsoyu, kardeşleri ve vasisi, belirlenen gün, saat ve koşullar içerisinde onbeş günlük aralıklarla ve günde bir saati geçmemek üzere ziyaret edebilirler.
g) Hükümlü hiçbir suretle ceza infaz kurumu dışında çalıştırılamaz ve kendisine izin verilmez.
h) Hükümlü, kurum iç yönetmeliğinde belirtilenlerin dışında herhangi bir spor ve iyileştirme faaliyetine katılamaz.
ı) Hükümlünün cezasının infazına, hiçbir surette ara verilemez. Hükümlü hakkında uygulanacak tüm sağlık tedbirleri, tıbbî tetkik ve zorunluluklar hariç ceza infaz kurumlarında, mümkün olmadığı takdirde tam teşekküllü Devlet ya da üniversite hastanelerinin tek kişilik ve yüksek güvenlikli mahkûm koğuşlarında uygulanır.
Müebbet hapis cezasına hükmedilen hükümlü aftan yararlanabilir.
