İcranın Geri Bırakılması

İcranın geri bırakılması, ilamlı icra takiplerinde borçlunun takibin ilerlemesine engel olmasını sağlayan hukuki yoldur. İlamlı takipte icra emrini alan borçlu, icra takibine itiraz ederek takibi durduramaz. Borçlunun başvurabileceği tek yol, icranın geri bırakılmasıdır. Konuyla ilgili olarak icra avukatı ile görüşmeniz sizler için faydalı olacaktır.

İcranın Geri Bırakılması Dilekçesi

Talep mutlaka icra mahkemesine yazılacak icranın geri bırakılması dilekçesiyle yapılmalıdır, sözlü olarak yapılan başvuruların herhangi bir geçerliliği yoktur. İcranın geri bırakılması dilekçesiyle yalnızca mahkeme tarafından verilen ilamların takibinde değil, ilam niteliğinde belgelerle açılan ilamlı takiplerde de takibin geri bırakılması talep edilebilir.

İcranın Geri Bırakılması Nedir?

Borçlunun, ilamlı icra takibinde belirli gerekçelerin varlığı sebebiyle icra mahkemesine başvurarak icranın geri bırakılması kararı alması şeklindeki hukuki yoldur.

İlamlı takipte borçlunun imzaya itirazı dinlenmez, zira icra mahkemesinin ilam niteliğindeki belgenin üzerindeki imzayı incelemesinin yasal dayanağı yoktur. Böyle bir talep halinde icra mahkemesinin talebi reddetmesi gerekir.

İlamlı icra takibinde takibin mükerrer olduğuna yönelik iddia, ilama aykırılık şikayeti olarak nitelendirilir. İlama aykırılık iddiası süresiz şikayete tabidir. Şayet ilk takip dosyasında alacağın tahsili mümkünse alacak, makul bir gerekçe olmaksızın yeni bir takip talep edilemez.

İlam niteliğinde belgelerle değil de ilam ile takip yapılmışsa, dava sırasında mevcut bulunan nedenlere dayalı olarak takibin geri bırakılması istenemez. Yalnızca davanın sonuçlanmasından sonra, ilamın icraya konulmasından önce veya sonra gerçekleşen gerekçelere dayanarak geri bırakılma talep edilebilir.

Takibin geri bırakılması talebi, takibi kendiliğinden durdurmaz. Alacaklı, borçlu ilamlı takibin geri bırakılmasını talep etse dahi haciz isteyebilir. Ancak icra mahkemesi incelemenin sonuna kadar takibin durdurulmasına karar verebilir.

Türleri

İcranın geri bırakılması, icra emrinin tebliğinden önceki nedenlere dayanma ve icra emrinin tebliğinden sonraki nedenlere dayanma şeklinde iki türlüdür.

A. İcra Emirinin Tebliğinden Önceki Nedenlere Dayanma

Borçlu, hükmün verildiği tarihten sonra ve icra emrinin tebliğinden önceki bir dönemde, ilam konusu borcun; sona erdiğini, zamanaşımına uğradığını veya borçluya süre verildiğini iddia ediyorsa, icra emrinin tebliğinden itibaren 7 gün içerisinde icra mahkemesine başvurarak takibin geri bırakılmasını talep etmesi gerekir. 7 günlük sürenin geçirilmiş olması halinde talep reddedilir.

Takibin geri bırakılması üç nedenden birine dayalı olarak istenebilir:

1- Borcun Sona Ermesi (İtfa) Nedeniyle İcranın Geri Bırakılması

Borçlu, icra emrinin tebliği üzerine, borcunu tebliğden önce itfa ettiğini ileri sürüyorsa, bu durumu yetkili mercilerce resen düzenlenmiş veya onaylanmış ya da icra dairesi, icra mahkemesi, genel mahkemeler önünde alacaklı tarafından ikrar edilen belgelerle ya da alacaklı tarafından imzası ikrar edilen senetle ispat etmelidir. Borcun itfa edildiği ispatlandığı takdirde icra mahkemesi, icranın geri bırakılmasına karar verir.

İtfa itirazının kabul edilmesi için ödeme belgesinde takibe konu alacak için ödeme yapıldığına ilişkin açıkça yollama yapılmış olması gerekir. Borç tamamen itfa edilmişse, icra takibinin iptaline karar verilir.

Borcun İtfa Edilmesi Ne Demek?

Borcun itfa edilmesi, borcun herhangi bir nedenle sona ermesi anlamını taşır. Borcun sona ermesi ise, ödeme, takas, ibra, hibe, , af, terkin gibi yollarla mümkündür.

Takipten Önce İtfa

Borç, takipten ödenmiş ve yapılan ödemeden alacaklı haberdar edilmişse, bu ödeme borcu sona erdirir. Takipten önce borç ödenmesine rağmen alacaklı haberdar edilmemişse, yapılan ödeme, kısmi ödeme sayılır. Bu durumda işlemiş faiz, icra vekalet ücreti ve takip masrafları gözetilerek borç tutarı belirlenir. Yapılan ödeme, öncelikle faizden ve masraftan mahsup edilir.

Takipten Sonra İtfa

Borçlu takipten sonra ve icra emrinin kendisine tebliğinden önce ödeme yapmışsa, bu ödeme kısmi ödeme olarak kabul edilir. Yine burada da yapılan ödeme, öncelikle; işlemiş faiz, icra masrafları ve icra vekalet ücretinden düşülür ve bakiye borç tespit edilir.

2- Borçluya Süre Verilmesi (İmhal) Nedeniyle İcranın Geri Bırakılması

Borçlu, icra emrinin tebliği üzerine, kendisine alacaklı tarafından tebliğden önce süre verildiğini iddia ediyorsa, bu iddiasını yetkili kurumlarca resen düzenlenmiş veya onaylanmış ya da icra dairesi, icra mahkemesi, genel mahkeme önünde alacaklı tarafından ikrar edilmiş belgelerle ispat etmiş olmalıdır. Şayet borçlu bu durumu ispat ederse, icra mahkemesi tarafından icranın geri bırakılmasına karar verilir.

3- Zamanaşımı Nedeniyle İcranın Geri Bırakılması

İlama dayanan takip, son işlem üzerinden on yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Bu durumda borçlu, zamanaşımı nedeniyle icranın geri bırakılması dilekçesini icra mahkemesine vererek icranın geri bırakılmasını talep edebilir. İlamların on yıl geçmekle zamanaşımına uğramasın kuralının istisnaları vardır. Taşınmaz üzerindeki aynı haklara ve aile ve kişiler hukukuna ilişkin ilamlar zamanaşımına uğramaz.

Borçlu, zamanaşımı nedeniyle icranın geri bırakılmasını talep ediyorsa, iddiasını herhangi bir belgeye dayandırmak zorunda değildir. Zira ilam veya ilam niteliğindeki belgenin zamanaşımına uğradığı, ilgili evraktan kolaylıkla belirlenebilir. İcra mahkemesi tarafından zamanaşımı itirazının kabul edilmesi halinde icra takibi sona erer.

B. İcra Emrinin Tebliğinden Sonraki Nedenlere Dayanma

İlamlı icra takibinde, icra emri borçluya tebliğ edildikten sonra da borcun itfa edildiğini, zamanaşımına uğradığını veya alacalının borç için süre verdiğini iddia eden borçlu, süre sınırlaması olmadan, her zaman icra mahkemesinden icranın geri bırakılmasını talep edebilir. Borçlu, borcun takipten sonra itfa edildiğini veya süre verildiğini noterlikçe resen düzenlenmiş veya onaylanmış belge ya da icra tutanağı ile, zamanaşımı iddiasını ise takip dosyasına dayanarak ispat edebilir.

İcranın Geri Bırakılması Hakkında Sıkça Sorulan Sorular