Kambiyo Senetlerinde İmzaya İtiraz

Kambiyo senetlerinde imzaya itiraz, borçlunun takip dayanağı kambiyo senedi altındaki imzanın kendisine olmadığı yönünde yaptığı itirazdır. İmzaya itiraz başvurusu, teknik anlamda bir dava değildir. Islah kurumu, imzaya itiraz incelenmesinde uygulanmaz. Senet altındaki imzaya veya paraf imzaya itiraz mümkündür.

Senette yapılan değişikliklerin geçerli olabilmesi için keşideci (düzenleyen) tarafından onaylanması gerekir, bu onama paraf imzayla yapılır. Senette yapılan silinti, çıkıntı veya kazıntı düzenleyen tarafından onanmazsa inkar halinde göz önünde bulundurulmaz ve hatta bunlar senedin geçerliliğine etki edecek nitelikteyse, senedin hükümsüz kalması dahi söz konusu olabilir. Bu konuyu bir avukat ile görüşmeniz daha sağlıklı olacaktır.

Şayet düzeltmede paraf imza yoksa veya düzeltme, keşideci tarafından yapılmamışsa, yok hükmünde sayılır ve senedin düzeltme yapılmadan önceki hali esas alınır. Konuyla ilgili mağduriyetlerin giderilmesi için icra avukatı ile görüşmeniz yararlı olacaktır.

Çekin düzenleme tarihinde tahrifat yapıldığına yönelik şikayet haklı bulunursa, çekin yasal süreden sonra ibraz edildiği kabul edilir. Bu durumda itirazın kabulüne ve takibin iptaline karar verilir. Yargıtay‘a göre, paraf imzanın sahteliği, çekin kambiyo senedi olma vasfını etkiler. Dolayısıyla keşideci dışındaki borçlular da, keşideciye ait paraf imzanın sahte olduğunu ileri sürebilir.

Kambiyo Senetlerinde İmzaya İtiraz Süresi

Borçlu, kambiyo senedi altındaki imzanın kendi el ürünü olmadığını iddia ediyorsa, ödeme emrinin kendisine tebliğinden itibaren 5 gün içerinde, icra mahkemesine vereceği bir dilekçeyle, ayrıca ve açıkça imzaya itiraz ettiğini bildirmelidir. Aksi halde, senet altındaki imzanın borçluya ait olduğu kabul edilir.

Genel haciz yoluyla takipte, borçlu senede itiraz ettiğinde, itirazın icra mahkemesince geçici kaldırılmasına karar verilirse, borçlunun kararın kendisine tefhim veya tebliğinden itibaren 7 gün içerisinde borçtan kurtulma davası açması gerekir. Aksi halde geçici kaldırma, kesin kaldırmaya dönüşür ve takip kesinleşir. Kambiyo senetlerinde imzaya itirazda ise genel haciz yoluyla takipten farklı olarak borçtan kurtulma davası yoktur.

Kambiyo Senetlerinde İmzaya İtiraz Takibi Durdurur mu?

Kambiyo senetlerinde imzaya itiraz, satıştan başka icra takip işlemlerini durdurmaz. Yani itiraz edilse dahi icra takip işlemleri yapılabilir, ancak satış işlemi yapılamaz. İcra mahkemesi, borçlunun sunduğu itiraz dilekçesinden ve eklediği belgelerden itirazın ciddi olduğuna kanaat getirirse, itirazla ilgili vereceği karara kadar takibin durdurulmasına karar verebilir.

İmzaya İtiraz Nasıl İncelenir?

İmzaya itirazda, icra mahkemesinde başlangıçta borçlunun isticvabı ile duruşmada yazı ve imza örneklerinin alınması yoluna gidilemez. Kambiyo senetlerine özgü takipte, öncelikle borçlunun karşılaştırma yapmaya elverişli yazı ve imzaların ilgili yerlerden getirtilmesi gerekir. Bilirkişi, bu yazı ve imzalarla senet üzerindeki yazı ve imzaları inceleyerek sonuca varır. Bilirkişi gerekli görürse, kendi huzurunda borçlunun yeniden yazı yazmasını ve imza atmasını mahkemeden isteyebilir.

Yargıtay’a göre, fotokopi üzerinden imza incelemesi yapılması mümkün değildir.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre, adi bir senetteki yazı veya imza inkar edildiğinde, konuya ilişkin bir karar verilene kadar, o senet işleme tabi tutulamaz. Bu husus, genel mahkemelerde açılan davalarla ilgilidir ve icra takipleri açısından bir etkisi yoktur. Ayrıca kambiyo senetlerine özgü takipte imzaya itiraz prosedürü özel olarak İcra ve İflas Kanunu’nda düzenlenmiştir. Dolayısıyla HMK’daki bu hüküm, icra takipleri için uygulanamaz. Bunun sonucu olarak kambiyo senetlerinde imzaya itiraz edildiğinde takibin durması söz konusu olmaz, satıştan başka diğer icra takip işlemlerine devam edilir. Fakat icra mahkemesi, itiraz hakkındaki son kararını verene kadar takibin geçici olarak durdurulmasına karar verebilir.

Senet üzerindeki imzanın inkar edilmesi halinde, imzanın borçluya ait olduğunu ispat yükü alacaklının üzerindedir. Alacaklı, senet altındaki imzanın borçluya ait olduğunu ispatla yükümlüdür. Bilirkişi raporunda, imzanın borçluya ait olup olmadığı noktasında net bir açıklama yoksa, bu rapora itibar edilerek sonuca gidilemez.

İmzaya İtirazda Karar

Yapılan inceleme sonucunda icra mahkemesi, imzanın borçlunun elinin ürünü olmadığına kanaat getirirse itirazı kabul eder ve takip durur. Alacaklının genel mahkemelerde dava açma hakkı saklıdır.

İtirazın kabulü kararının kesinleşmesiyle birlikte takip iptal olur ve hacizler kalkar. Şayet alacaklıya ödenen bir para varsa icra dairesine geri ödemesi için muhtıra gönderilir ve 7 gün içerisinde ödemeyi iade etmesi istenir.

İtirazın kabulü halinde, şayet alacaklı senedi takibe koymada kötü niyetli veya ağır kusurlu ise takip konusu alacağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere tazminat ve yüzde onu oranında para cezasına mahkum edilir. Tazminata hükmedilebilmesi için borçlunun talebi aranmaz, mahkeme resen tazminata karar verir. Ancak bunun için yalnızca itirazın kabul edilmiş olması yeterli değildir. Aynı zamanda alacaklının senedi takibe koymada kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğunun ispat edilmesi gerekir. Aynı zamanda tazminata hükmedilebilmesi için bilirkişi raporu neticesinde karar verilmiş olması gerekir.

İcra mahkemesi, imzanın borçluya ait olduğuna kanaat getirirse itirazın reddine karar verir. Şayet takip, daha önce geçici olarak durdurulmuşsa durdurma kararı kalkar ve takibe devam edilir.

Eğer borçlunun itirazı sonucu, itiraz incelemesi sonuçlanana kadar takibin geçici olarak durdurulmasına karar verilmişse borçlunun alacak miktarının yüzde yirmisinden aşağı olmayacak şekilde tazminat ve yüzde onu oranında para cezası ödemesine karar verilir. Takip geçici olarak durdurulmamışsa tazminata veya para cezasına hükmedilemez.

Konu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular