İcra Hukukunda Takip Arkadaşlığı

Aynı takip içinde, birden fazla borçlu veya alacaklı bulunması halinde, icra hukukunda takip arkadaşlığı söz konusu olur.

Birden fazla alacaklının, aynı nedenden kaynaklanmış olsa bile bağımsız alacaklarından dolayı aynı borçluya karşı tek bir takip talebi ile icra takibi yapmaları mümkün değildir. Zira İcra ve İflas Kanunu’nda böyle bir imkan öngörülmemiştir. Bu tarz bir durumla karşı karşıya kaldıysanız icra avukatı ile görüşmeniz faydalı olcaktır.

İcra Hukukunda Takip Arkadaşlığı Türleri

İcra hukukunda takip arkadaşlığı, medeni usul hukukundaki dava arkadaşlığının takip hukukuna yansımasıdır, zorunlu ve ihtiyari takip arkadaşlığı olarak ikiye ayrılır.

Zorunlu Takip Arkadaşlığı

Zorunlu takip arkadaşlığı durumu, icra takibinde taraflardan birinde, birden fazla kişinin kanun gereği birlikte olması gerekli olduğu hallerde söz konusu olur. Birden fazla alacaklının, borçluya karşı tek bir takip talebi ile icra takibi yapmaya yasa gereği mecbur olduğu veya birden fazla borçluya birlikte takip yapılması gerekliği olduğu hallerde zorunlu takip arkadaşlığından söz edilir.

Birkaç örnek vermek gerekirse,

• Miras ortaklığının alacağından dolayı, mirasçılar birlikte takip yapmak zorundadır. Burada alacaklılar arasında zorunlu takip arkadaşlığı vardır.
• Taşınmazın tahliyesi için bütün mirasçılara karşı takip talep etmek gerekir. Burada da borçlular arasında zorunlu takip arkadaşlığı vardır.
• Birden fazla kiracıya karşı yürütülen tahliye talebinde, zorunlu takip arkadaşlığı vardır.
• Terekedeki taşınır veya taşınmaz malın teslimine ilişkin mirasçılara karşı yürütülen ilamlı takipte zorunlu takip arkadaşlığı bulunmaktadır.

İhtiyari Takip Arkadaşlığı

İcra takibinde alacaklılar, hem ayrı ayrı hem de tek başına takip işlemi yapabiliyorsa veya alacaklının seçimine göre borçluların hepsine ya da bir kısmına karşı icra takip işlemi yapılabiliyorsa ihtiyari takip arkadaşlığı söz konusudur. Müteselsil alacaklılık veya müteselsil borçluluk durumunda ihtiyari takip arkadaşlığı vardır. Alacaklı, asıl borçlu ile müteselsil kefiline karşı birlikte icra takibi yaptığında ihtiyari takip arkadaşlığı durumu mevcuttur, zira alacaklı asıl borçluya başvurmadan müteselsil kefile karşı da takip başlatabilir. Bu kişilere karşı birlikte takip yapma zorunluluğu bulunmamaktadır.

Bir borçtan birden fazla kişi sorumluysa yani müşterek borçluluk durumu varsa, bu borçlulara karşı icra takibi, borçlulardan herhangi birinin yerleşim yerindeki icra müdürlüğünde yapılabilir. Müşterek borçluluk halinde ihtiyari dava arkadaşlığı vardır ve müşterek borçlular birlikte hareket etmek zorunda değildir. Müşterek borçlulardan bir kısmı ödeme emrine itiraz etmediği takdirde bu kişiler açısından takip kesinleşir. Ancak diğer borçlular itiraz ederse, itiraz edenler açısından takip durur. Bu durumda alacaklı icra mahkemesinden itirazın kaldırılmasını talep eder ve talebi reddedilirse, ret kararından yalnızca itiraz eden borçlular yararlanır. Bu ret kararı, ödeme emrine itiraz etmeyen borçlular hakkında hüküm doğurmaz.

Yararlanılan Kaynak: Uygulamacılar İçin İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, İsmail ERCAN